Denken over een goed levenseinde, voor als ik het zelf niet meer kan.
Natuurlijk heb ik mijn maatregelen genomen en kan ik mijn levenseinde zelf regisseren. Maar stel dat ik daar niet meer toe in staat ben… Hoe kan ik dan toch zorgen dat mijn leven waardig blijft en ik niet over mijn grenzen heen ga. Hoe kan ik dan nog waardig sterven? Waardig sterven, waarbij íkzelf bepaal wanneer en hoe. Zowel waardig leven als mijn grenzen zijn uiteraard rekbaar. Ik heb gezien dat je bijvoorbeeld bij een ziekte als MS (Multiple Sclerose) de kwaliteitsgrens oprekt. In een rolstoel… incontinentie... Ik realiseer mij dat. Stel dat ik niet meer in staat ben te communiceren, en dat ik dáárom niet zelf kan bepalen hoe ik leven wil… Ik wil niet afhankelijk worden van anderen. De dagelijkse zaken, verzorging, eten, drinken, sanitair; ik wil dat zelf in de hand houden. Voor mij is dat een te zeer inboeten op de kwaliteit van míjn leven. Misschien glijd ik mee en aanvaard ik het, zoals het komt en geniet ik nog van de kleine dingen van het leven. Dat kán. Maar als ik níet meer wil en zelf niet meer in staat ben om mijn leven waardig te beëindigen, wat kan ik dan doen? Mijn naasten kán en wíl ik niet belasten met mogelijke strafvervolging bij daadwerkelijke hulp. Toch een aanvulling op de euthanasieverklaring opstellen. Met de vraag of mijn huisarts mij een waardig levenseinde gunt, en of zij mij daarbij zou willen, dan wel zou kunnen helpen. En als zij dat niet kan of wil, mij door te verwijzen naar de Levenseindekliniek, of naar een andere huisarts. Of, indien ik daar zelf niet meer op zou komen, mij te wijzen op de mogelijkheid tot overlijden door te ‘stoppen met eten en drinken’? En mij daarbij te begeleiden. Ik zou duidelijk willen maken, dat ikzélf mijn levenseinde ga regelen, mijn eigen verantwoording pak. En uitsluitend wanneer ik dat niet meer kan, ik een beroep op een ander doe. Mijn intentie is om het zelf in de hand te hebben. Ik zorg zelf ervoor, tenzij… Te vaak hoor ik het laatste jaar dat leeftijdsgenoten getroffen zijn en alleen maar in een stoel kunnen zitten en communicatie zeer moeizaam verloopt. Dat zou voor mij, nú, een niet aanvaardbaar leven zijn. Als mijn lichaam én de communicatie niet meer willen, dan is het genoeg geweest. Wordt wellicht vervolgd, deze vragen… Marijke Mulder, levenseindecounselor Comments are closed.
|
NIEUWS
|