LICHTVOETIG DENKEN OVER DE DOOD

​Geachte minister De Jonge,
 
“Met beslissingen over leven en dood dienen we niet lichtvoetig om te gaan. Juist om te voorkomen dat het leven wordt beëindigd, terwijl er in veel gevallen nog hoop en perspectief op verbetering is.” U schrijft dit in uw Kamerbrief ‘Maatregelen stoffen bij suïcide’ van 3 september jl.
 
Over beslissingen over leven en dood wordt nimmer lichtvoetig gedaan, is mijn praktijkervaring, als levenseindecounselor. Ik spreek vele mensen die nadenken over de kwaliteit van hun leven. Zij praten over de vraag of de keuze voor het levenseinde, nú of voor een later moment, wel de juiste keuze is die gemaakt kan worden.
 
Of dat einde dan zélf georganiseerd dient te worden, of dat er een beroep gedaan kan worden op stervenshulp door een arts. Of dat er misschien alternatieven zijn, perspectieven die hoop en kracht geven om het levenspad te vervolgen.
En als de beslissing dan toch genomen wordt om te gaan sterven, dan gebeurt dat na veel wikken en wegen. Niet lichtvoetig, maar juist zorgvuldig en weloverwogen: de zwaarte van het besluit wordt onder ogen gezien. Veelal zijn de naasten betrokken.
Vaak is het zo dat het hebben van een middel, waarvan bekend is dat dat een humaan sterven bewerkstelligt, rust geeft.  Omdat men de controle over het eigen leven houdt. Hoe belangrijk is dat! Juist het bezitten van zo’n middel, hoe paradoxaal ook, geeft de toekomst weer kleur. Maar niet altijd – ook dat is de realiteit.
 
Talloze verhalen heb ik door de jaren heen gehoord van cliënten: over hoe om te gaan met lijden, met verdriet, met kwaliteitsverlies, met sterfelijkheid. Ik zie hoe ze worstelen, vechten. Ik zie de kracht die ze hebben, de moed om verder te leven, de moed om het eigen leven te beëindigen.
Over die verhalen zou ik met u in gesprek willen gaan. Om de verscheidenheid aan menselijke ervaringen in het zicht van de dood te bespreken. Om te spreken over de waarde van het hebben van eigen regie over het levenseinde.
 
Minister de Jonge, ik wil u heel graag uitnodigen voor een gesprek. Juist om de verscheidenheid aan verhalen van mensen, die zelf willen beschikken, met u te delen.
 
Het hebben van een betrouwbaar middel geeft kracht om door te leven.
En hoop en perspectief op een leven in eigen regie te hebben.

Vriendelijke groet,
 
Marijke Mulder